گروه علوم اجتماعی در سال 1355 تاسیس شد و در همین سال نیز رشتهی اقتصاد به جمع گروههای دانشکده پیوست. ده سال فعالیت گروه علوم اجتماعی درکنار سایر رشتهها سبب شد نام دانشکده به "دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی" تغییر یابد. رشتهی علوم اجتماعی در حال حاضر عمری چهل ساله دارد و در مقاطع متعددی از طول عمرش، پرتراکمترین رشته از نظر پذیرش دانشجو و تعداد شاغلین به تحصیل در دانشکده و دانشگاه بوده است.
رشتهی علوم اجتماعی
جامعه شناسی به عنوان بخش بزرگی از علوم انسانی، طی دو قرن گذشته در کشورهای مختلف دنیا، و از سال 1319 در ایران پدید آمده است. رشتهی جامعهشناسی با عنوان مطالعهی فیزیک اجتماعی ابتدا در نیمهی اول قرن 19 در فرانسه و با مساعی دو جامعهشناس نامدار یعنی امیل دورکیم و اگوست کنت شکل گرفت.
مطالعهی "جامعه" به عنوان یک پدیدار مستقل، چشماندازهای وسیعی را شامل میشود. که امروزه در دنیا بیش از 15 گرایش علمی را با خود به همراه دارد که دو گرایش جامعهشناسی و پژوهشگری از بقیه نامدارترند. در حال حاضر این دو گرایش در مقطع کارشناسی ارشد گروه علوم اجتماعی الزهرا جایگاه قابل توجهی را به خود اختصاص دادهاند. هم چنین دکتری مسائل اجتماعی ایران که از گرایش های بسیار ضروری برای جامعه ایران است در این گروه تاسیس گردید.
مقاطع تحصیلی گروه علوم اجتماعی
آغاز به کار رشته جامعهشناسی دانشگاه الزهرا در سال 1355 با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی همراه بود. طی سالهای 1355 تا 1374، این رشته فقط در مقطع کارشناسی فعالیت داشت و در آغاز سال 1370 و پس از آن، شاغلین به تحصیل از مرز 300 نفر عبور کردند. با توجه به ارتقا جایگاه آموزشی و پژوهشی اساتید که در آن ایام به تعداد 14 نفر رسیده بود؛ وزارت علوم با تاسیس دورهی کارشناسی ارشد جامعهشناسی موافقت نمود. به تدریج با نتایج مطلوب کمی و کیفی، رشتهی پژوهش اجتماعی نیز در دورهی ارشد ایجاد شد و جامعهشناسی دانشگاه الزهرا با دو گرایش جامعهشناسی و پژوهش اجتماعی به فعالیت خود ادامه داده است.
در سال 1391 نظر به ارتقا وضعیت اساتید از مربیگری به استادیاری و دانشیاری و نیز ارتقا دو تن از اساتید به مرتبه استادی، وزارت علوم با تاسیس "رشتهی بررسی مسائل اجتماعی ایران" در دوره دکتری موافقت نمود که تاکنون چهار دورهی دکتری در گروه جامعهشناسی به تحصیل اشتغال پیدا کردهاند. در حال حاضر تعداد شاغلین به تحصیل در دوره کارشناسی 132 نفر و در مقطع کارشناسی ارشد در گرایش جامعهشناسی 43 نفر و در گرایش پژوهش اجتماعی 62 نفر و در مقطع دکتری 19 نفر میباشند.
وضعیت علمی اساتید گروه علوم اجتماعی
در چارچوب سند راهبردی دانشکده علوم اجتماعی که در سال 1393 تدوین و در مقطع اول خود یک دورهی چهارساله تا 1396 را مدنظر قرار داده؛ ارتقای جایگاه علمی دانشگاه در رتبهبندی ملی و جهانی و تبدیل شدن دانشکده به الگو و برترین دانشکده تک جنسیتی کشور مورد توجه قرار گرفته است. بر طبق این سند راهبردی، جایگاه اساتید در قالب "ارائه آموزشهای پیشرفته و کاربردی ویژهی بانوان" و "انجام پژوهشهای بنیادین و کاربردی برای رفع معضلات سازمانها و جامعه " جایگاه رفیعی است. گروه علوم اجتماعی در راستای تحقق ماموریت و فلسفهی وجودی دانشگاه الزهرا و دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی با شعار محوری "توسعهی شایستگیهای بانوان برای مشارکت همه جانبهی آنان در انواع فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی به منظور رشد و بالندگی ایران اسلامی " پدید آمده و گسترش پیدا کرده و کادر مجرب اساتید این گروه بعضاً در دهه چهارم فعالیتهای علمی و پژوهشیشان بوده و چشماندازهای ارزندهای از تدریس، تحقیق، نشر مقالات و کتب علمی در نشریات و انتشاراتهای علمی داخلی و بین المللی را تدارک دیده و به ثبت رسانیدهاند.
گروه علوم اجتماعی در حال حاضر 10 عضو هیئت علمی رسمی/ قطعی دارد که مشخصات کلی آنها در جدول زیر مندرج میباشد:
حوزهی تخصصی و علمی مطالعات و تجربیات اساتید گروه که در سایت دانشکده و گروه علوم اجتماعی و در رزومهی اساتید به آدرس http://economics.alzahra.ac.ir/tabid/81/Default.aspx قابل دسترسی است؛ به صورت مجمل به شرح زیر است:
1. ارتباط جمعی و رسانهها، فنآوریهای اطلاعات و ارتباطات (جنبههای اجتماعی و فرهنگی و ..)
2. توسعه و تغییر اجتماعی، سیاست های رفاه اجتماعی
3. برنامهریزی شهری وآسیب های شهری
4. جمعیتشناسی و جمعیتشناسی اقتصادی _ اجتماعی
5. جامعهشناسی سیاسی وجامعهشناسی انقلاب
6. جامعهشناسی فرهنگ، ارزشها و نگرشهای اجتماعی و روانشناسی اجتماعی
7. جامعهشناسی گروهها و طبقات اجتماعی و قشربندی اجتماعی، جامعهشناسی نابرابریهای اجتماعی
8. جامعهشناسی زنان و جامعهشناسی جوانان و کودکان
9. جامعه شناسی خانواده و جامعه شناسی جنسیت
10. جامعهشناسی علم و تکنولوژی، جامعهشناسی معرفت
11. روش های کمی و کیفی
12. آسیبهای اجتماعی و مسائل اجتماعی ایران (انحرافات، جرائم، آسیبشناسی شهری و ...)
13. جامعه شناسی شبکه های اجتماعی ٬ تحلیل شبکه